Een anatomische of omgekeerde (reversed) schouderprothese
Een schouderprothese kan worden geplaatst wanneer er schouderartrose is of de rotator cuff niet goed meer functioneert. Er kan gekozen worden voor een normale of omgekeerde prothese.
Wanneer kom ik in aanmerking voor een schouderprothese?
Een schouderprothese wordt in de regel geplaatst om drie redenen:
Ernstige artrose van het schoudergewricht (omartrose).
Bepaalde breuken waarbij geen andere mogelijkheid is dan een prothese te plaatsen.
Wat voor soorten schouderprotheses zijn er?
Er zijn twee soorten schouderprotheses:
De gewone (anatomische) prothese.
De omgekeerde (reversed) prothese, waar de schouderkom de schouderkop wordt en de schouderkop de schouderkom.
De gewone anatomische prothese biedt uitkomst wanneer de schouderpezen (rotator cuff) nog intact zijn. De omgekeerde (reversed) prothese biedt uitkomst wanneer de rotator cuff beschadigd is, doordat een andere spier (de m. deltoïdeus) met behulp van de prothese de functie van de afwezige rotator cuff kan overnemen.
Wordt een schouderprothese vaak geplaatst?
In Nederland worden ongeveer 3000-4000 schouderprotheses per jaar geplaatst, waar het ter vergelijking gaat om 25.000 knie- en heupprotheses per jaar. De reversed schouderprothese wordt op dit moment het meest geplaatst. Van 2015 naar 2030 toe wordt een groei van 755,4% verwacht (Padegimas et al. 2015). In 2019 was ongeveer 75% van de geplaatste schouderprothesen een omgekeerde schouderprothese, 20% een anatomische schouderprothese en 5% een halve schouderprothese.
De reversed schouderprothese is pas sinds 2003 goedgekeurd in de medische wereld. Het kost ervaring voor een chirurg om deze prothese te kunnen plaatsen, maar het aantal goed opgeleide orthopeden neemt snel toe. Dat heeft alles te maken met de vraag: de prothese blijkt voor diverse schouderproblemen uitkomst te bieden en 90% van de mensen is er tevreden over (Swarup et al. 2017).
Schouderprothese. Afbeelding: Lucien Monfils, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
Reversed Schouderprothese. Afbeelding: KChri75, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
Wat mag ik verwachten van de functie?
We spreken bij een schouderarmbeweging van helemaal onder (arm langs het lichaam) naar helemaal omhoog (juichen) van 180 graden beweeglijkheid. Met een gewone anatomische schouderprothese zal ongeveer 140 graden beweeglijkheid in voorwaartse richting mogelijk zijn. Met een omgekeerde reversed schouderprothese is dit ongeveer 120 graden. Dat is natuurlijk duidelijk minder dan de maximale beweeglijkheid, maar tegelijk is het voldoende om in het dagelijks leven prettig te kunnnen functioneren. Ongeveer 90% van de mensen is redelijk tot erg tevreden over de pijnvermindering en functieverbetering en 10% van de mensen ontevreden (Swarup et al. 2017).
Hoe verloopt fysiotherapie na de plaatsing van een schouderprothese?
Fysiotherapie volgt altijd de richtlijnen die zijn meegegeven door het ziekenhuis. Gemiddeld zullen de eerste 6 weken na het plaatsen van een schouderprothese bestaan uit een beschermende fase. Deze fase richt zich op weefselherstel. Ondertussen kan al rustig worden gewerkt aan beweeglijkheid en basisaanspanning van spieren. Van 6 weken tot 3 maanden zal steeds meer actieve beweeglijkheid worden opgebouwd. Vanaf 3 maanden tot ongeveer 6 maanden zal toegewerkt worden naar iemands specifieke hulpvraag. Werkzaamheden kunnen gemiddeld vanaf 6 weken tot 4 maanden weer worden hervat, afhankelijk van de aard van de werkzaamheden (Thon et al. 2020). Sport hervatten mensen met een anatomische prothese weer in 92% van de gevallen en met een reversed prothese in 78% (Davey et al. 2020). Overleg altijd met de schouderfysiotherapeut of en wanneer het verstandig is om een specifieke sport weer te hervatten.
Heb jij vragen over de revalidatie bij een schouderprothese? Kijk dan eens op deze website bij afspraak, neem contact met mij op of kijk op www.schoudernetwerk.nl voor een schouderfysiotherapeut bij u in de buurt.
Wacht u momenteel op een schouderprothese?
U kunt altijd vrijblijvend contact opnemen voor meer informatie.