Thoracic Outlet Syndroom (TOS)
Componenten: Neurogene, Arteriële of Vasculaire TOS
Het Thoracic Outlet Syndroom (TOS) is een aandoening waarbij de vaatzenuwbundel in de schouder klachten veroorzaakt. In een klein deel van de gevallen betreft dit de bloedvaten, in een groter deel van de gevallen is de zenuwstreng betrokken. Maar in een klein deel van de gevallen is er een specifieke oorzaak voor te vinden.
Wat gebeurt er bij een Thoracic Outlet Syndroom (TOS)?
Bij een TOS ontstaat een beknelling van (een deel van) de vaatzenuwbundel (de plexus brachialis, de vena subclavia en arteria subclavia) in een van de drie ruimtes van de afbeelding. Tussen de halsspieren (scaleni), onder het sleutelbeen (clavicula) of onder de kleine borstspier (pectoralis minor) kan de vaatzenuwbundel in de problemen komen.
Afhankelijk van de structuren die betrokken zijn, geeft dit klachten als pijn, tintelingen en krachtsverlies in de arm, of klachten als een bijvoorbeeld een koude of verkleurde hand in bepaalde posities van de arm.
Welke structuren kunnen betrokken zijn?
Er wordt onderscheid gemaakt een NTOS, een VTOS en een ATOS. De N staat voor neurogene TOS, waarbij de zenuwbundel plexus brachialis bekneld is geraakt. Dit is het meest voorkomend (80-90% van de gevallen). De V staat voor vena (ader) en de A voor arterie (slagader): dit zijn de types waarbij de blauwe of rode vaatbundel op de afbeelding betrokken is geraakt. Er kan ook een combinatie zijn van de verschillende types.
Afbeelding: A.D.A.M. Medical Encyclopedia (internet). Johns Creek (GA): Ebix, Inc., A.D.A.M.; c1997-2020. Available from:https://medlineplus.gov/ency/imagepages/9129.htm
Afbeelding uit: “What is Thoracic Outlet Syndrome”. Author: Dr. James Stoxen DC FSSEMM (hon); illustrated and copyrighted by Body Scientific International, LLC – www.BodyScientific.com.
Wanneer heb ik meer kans om een Thoracic Outlet Syndroom (TOS) te ontwikkelen?
Er zijn verschillende redenen waardoor de thoracic outlet minder ruimte heeft ten opzichte van gemiddeld, waardoor er mogelijk meer kans is op een TOS. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat er een extra halsrib is, omdat er extra botgroei op het sleutelbeen is ontstaan na een breuk of omdat bepaalde spieren een verhoogde spanning vertonen. Dit gecombineerd met andere factoren (bijvoorbeeld een trauma of bepaalde repeterende bewegingen), kan irritatie geven aan de vaatzenuwbundel en eventueel littekenweefsel vormen.
Wat kan er gedaan worden aan een Thoracic Outlet Syndroom (TOS)?
Afhankelijk van de ernst van de klachten en het type TOS (NTOS, ATOS, VTOS), kan gekeken worden of fysiotherapie voldoende kan helpen of dat het verstandiger is om eventueel tot een operatie over te gaan. Er zijn in Nederland gespecialiseerde klinieken waar dit beoordeeld kan worden. Bij een acute ATOS of VTOS is het altijd verstandig om een arts te bezoeken.
Het fysiotherapeutisch traject bestaat vaak uit het goed begrijpen hoe de arm, schouder en nek het beste gebruikt kunnen worden in het dagelijks leven. Daarnaast zal gekeken worden of er mogelijkheden zijn om de schouderbladpositie te beïnvloeden met oefeningen, waardoor de ruimte in de thoracic outlet kan toenemen. Ook het verbeteren van spierfuncties van bijvoorbeeld de pectoralis minor (de kleine borstspier) en scaleni (de halsspieren) kan een bijdrage leveren.
Wat gebeurt er na een operatie?
We zien in de praktijk voornamelijk mensen voor nabehandeling van een thoracic outlet decompressie als gevolg van een NTOS. Deze operatie wordt in de regel uitgevoerd indien er onvoldoende reductie van klachten is met fysiotherapie. Bij de operatie kan weer ruimte worden gemaakt en kunnen verklevingen worden verwijderd, waardoor de zenuwbundel (de plexus brachialis) weer beter kan bewegen. Het fysiotherapeutisch traject is in eerste instantie gericht op het weer kunnen bewegen van de arm en wordt rustig en pijnvrij opgebouwd. Training met gewichten wordt zeker in de eerste drie maanden afgeraden, omdat het irritatie aan de vaatzenuwbundel kan geven en zo kan zorgen voor littekenvorming.
Heb jij vragen over het thoracic outlet syndroom? Kijk dan eens op deze website bij afspraak, neem contact met mij op of kijk op www.schoudernetwerk.nl voor een schouderfysiotherapeut bij u in de buurt.
Heeft u last van een thoracic outlet syndroom?
U kunt altijd vrijblijvend contact opnemen voor meer informatie.